Результат поиска
Объем корпуса: 22 223 документов, 23 443 589 слов
«қазіргі»
қа-зір-гі
қ - дауыссыз, қатаң, шұғыл, тілшік, тоғысыңқы а - дауысты, жуан, ашық, езулік, тіл арты з - дауыссыз, ұяң, тіл ұшы, жуысыңқы і - дауысты, жіңішке, қысаң, езулік, тіл ортасы р - дауыссыз, үнді, ызың, ауыз жолды, діріл, тіл ұшы, жуысыңқы г - дауыссыз, тіл арты, ұяң, шұғыл, тоғысыңқы (жуысыңқы) і - дауысты, жіңішке, қысаң, езулік, тіл ортасы
12317 документов найдено
-
Малдыбек Ақмарал Жұмағұлқызы, Дүйсен Нұрсұлтан Бақтиярұлы. ПРАГМАТИЗМ – САНАНЫҢ ЖАҢҒЫРУЫ
Сол себепті экономикалық өсім қазіргі жаһандану жағдайындағы ұлттық бәсеке деген түсініктің ерекше теориялық әрі практикалық маңыздылығы жоғары.
Қазіргі таңда XXI ғасырдың ең алдыңғы қатарлы мемлекет дәрежесіне жету білім берудің нақты белгіленген жаңа форматтағы жүйесін құраумен шектеледі.
Қазіргі қоғамда шынайы мәдениеттің көрсеткіші – білім, тәрбие, еңбек.
Қазіргі қоғамға ауадай қажет арлылық, ұстамдылық, қанағатшылдық пен қарапайымдылық, үнемшілдік пен орынды пайдалану көргенділікті көрсетеді.
Жоғарыда айтқанымыздай, прагматизмнің белгілі бір философиялық бағыт ретінде қазіргі қоғамда өзіндік алар орны ерекше.
Бүгінгі таңдағы философияның маңызды бөлігі ретінде прагматизмнің пайда болған уақытынан бастау алып, қазіргі күнге дейінгі теориялық түрде өзгерістері есепке алынады.
Ең басында пайда болған тұжырым мен қазіргі ғылыми көзқарастардың арасында көптеген өзгерістер болғандығын аңғару қиынға соқпайды.
Қазіргі қоғамдағы философияның өзекті дерлік жалпы көрінісі XIX – XX ғасырлар тоғысында біршама өзгеріске түскен теориялық қозғалыс болатын прагматизм түсінігімен байланысты болып келеді.
Ешбір заңдылық болмайды: қазіргі қоғамның тіршілігіне саясат араласа бастаса, келешекте – табиғи апатты жағдай, тіпті кейіннен соғыс болуы да әбден мүмкін [9, 584586 бб.].
Сондай-ақ прагматизмде философиялық жағынан қазіргі ойлау жүйесін құрау ең негізгі әдістердің бірі болып отыр.
Қазіргі қоғам өзіне тән ережелерін талап етеді.
Қазіргі уақыттағы кәсіби қызмет, ұжымда өз орнын табу және табысты болу үшін, білімді жинақтау, жаңашылдыққа ұмтылу, атқарып жатқан қызметін жетік меңгеру, еңбекте белсенділік таныту сияқты тәсілдерді меңгерсек нағыз іскер, табысты, еңбекқор адам болуға лайықты боламыз.
Бұл қазіргі қоғамның дамуы мен мемлекеттің бәсекеге қабілетті болуы үшін маңызды ұстанымдардың бірі.
Білім беру мен еңбек әдебін құраудағы кәсіби түрдегі дайындықта қазіргі заман құндылығын тиімді пайдалануға жіті назар аудару маңызды.
Сол себепті ел үшін прагматизм насихаттайтын нұсқаларды берік ұстану қазіргі әлем өркениетінде табысы таудай ұлт болып қалыптасуымыздың тетігі болмақ.
Сол үшінде қазіргі қазақ жастары Қазақстанның әлем назарына ілігіп, Мәңгілік ел болу мақсатында креативі жоғары әрі іскер болулары қажет.
Бес асыл іс көнсеңіз» [13], – дейтін өлең жолдарында ол қазіргі ұрпақтың еңбекті, байлықты бағасын білмей, қадірін кие тұтпағанын ескертіп тұрғандай.
Астамшылдық пен ысырапшылыққа ырық беретін қазіргі біздің қазақ қоғамы үшін осы үнемшілділік ауадай қажет.
Ғаламдық интеграция кезеңінде Қазақстан үшін даму бағдарламасын айқындау сонымен қатар байырғы дәстүрлі әдет-ғұрыптарды қайтадан жандандыру тіпті, дүниетанымдық құндылықтарды қайта қалыпқа келтіру мүмкініктерін түсіну қазіргі таңда өзекті мәселе.
-
Маралбек Ермұхамет . АХМЕТ БАЙТҰРСЫНҰЛЫНЫҢ «ТІЛ-ҚҰРАЛ» ЕҢБЕГІНДЕГІ
ҚАЗАҚ ЕМЛЕ ЕРЕЖЕЛЕРІНІҢ ҚҰРЫЛЫМДЫҚ ЕРЕКШЕЛІГІ ЖӘНЕ ОНЫҢ ҒЫЛЫМИ НЕГІЗІ
Бұл жүйелі өзгерістер кейінгі және қазіргі қазақ жазуының кодификациялық нормасы мен құрылымдық сипатына негіз болды.
Мұнда тағы бір айта кететіні, 1923 жылы ҚазАКСР Оқу комиссартяты, Білім кеңесінің дайындауымен Үкімет деңгейінде бекітілген 12 баптан тұратын қазақ тілінің емле ережелерімен Ахмет Байтұрсынұлының 1-жылдық «Тілқұрал» еңбегіндегі қазақ тілінің емле ережелерін салыстырғанда, Ғалымның еңбегі қазіргі «Қазақ тілінің емле анықтағышы» сипатында болды.
Қазіргі қазақ тілінің емле ережелерінде бұл – «қаріптердің емлесі» тақырыбына және оның мазмұнына сәйкес келеді.
Ахмет Байтұрсынұлының «әріптер емлесі» бізге қазіргі емле түзу үдерісінде назарда ұстауға тиіс бір мәселені анықтап береді.
Біздіңше бұл тәжірибе бізге қазіргі латынграфикалы жаңа қазақ жазуының емле ережелерін жасауда, қаріптердің емлесіндегі басы артық, жазу сауаттылығына берер мән-мағынасы аз, заңдылықты көрсететін ережелерді қысқартудың қажеттілігін көрсетіп тұрғандай.
Қазіргі қазақ тілі оқулықтарына емле ережелері мұндай деңгейде енгізілмейді.
Сондықтан ғалымның осы тәжірибесін үлгі ете отырып, қазіргі қазақ тілі оқулықтарының алғашқы жылдықтарында да маңызы зор емле ережелерді енгізу – сауаттылыққа тиімділігі зор шешім болатын тәрізді.
Қазіргі қазақ емлесінде бұл міндетті компонент саналады.
Қазіргі қазақ тілін тұтынатын халықтың негізгі бөлігінде сөз түрлері мен қаріптер, дыбыстар мен олардың жіктемесі туралы айтарлықтай түсінік болса да, емле ережелерінің кіріспесіне онда қолданылған терминдерге түсініктеме міндетті түрде беріледі.
Бұл – қазіргі латынграфикалы жаңа қазақ әліпбиіне ауысу кезеңіндегі жазу реформасында да ескеруге тиіс түйін.
-
Алпысбаев Ерғали Орынқұлұлы, Анарбаев Нурлан Сайлауович, Багашаров Кудайберди Сабыржанович. ӘБУ ХАНИФАНЫҢ ХАДИС ҒЫЛЫМЫНДАҒЫ ОРНЫ:
«МУСНАД» АТТЫ ЕҢБЕГІ НЕГІЗІНДЕ
Ол Аббаситтер халифасы Мансұрдың хұзырына кіргенде, Иса ибн Мұса Халифаға оны меңзеп: «Мына кісі қазіргі уақыттағы жержүзінің ең үлкен ғалымы» деп айтады» [17, 15 б.].
Мұсылман елдерде аталмыш еңбек аясында хижри VIII ғасырдан қазіргі күнге дейін шарх пен мухтасар форматында бірнеше ғылыми жұмыстар жасалды.
-
Жаныкулов Нурлыбек. ӨЛІМ ЖӘНЕ ӨЛІМСІЗДІК ҚҰБЫЛЫСЫ:
ДІН ФИЛОСОФИЯСЫ ТҰРҒЫСЫНАН ТАЛДАУ
Қазіргі таңда суицидке байланысты жазылған діни сарындағы еңбектерде, мақалаларда өз-өзіне қол жұмсағандардың жаназасы оқылмайтындығы, қабірде қиналатындығы, ахиретте тозақта мәңгілікке азапталатындығы жайында әңгімелер жиі қозғалады.
-
Жанар Байтелиева. ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ТІЛДІК КОНТАКТІЛЕР: КӨПТІЛДІ МЕҢГЕРГЕН ЖАСТАР ТІЛІ
Зерттеудің негізгі мақсаты – Қазақстанда қазіргі уақытта жиі қолданылатын қазақ, орыс және ағылшын тілдерінің қызметін анықтау.
Ғылым мен техникалық прогресс өте қарқынды дамып жатқан қазіргі сәтте тәуелсіз Қазақстан үшін сапалы білім, білімді ұрпақ өсіру заман талабы болып отыр.
Біздің зерттегіміз келіп отырған проблема қазіргі Қазақстандағы тілдік контактілердің жағдайы.
Ғасырлар тоғысындағы лингвистика ғылымы қазіргі қоғамның серпінді дамуының, интеграция мен жаһандану құбылыстарының пайда болуымен, сондай-ақ әлемдік қауымдастықта этносаралық байланыстардың кеңеюі нәтижесінде туындаған тілдік контактілер мәселесіне ерекше қызығушылық танытып отыр.
Ұсынылып отырған зерттеу жұмысының негіздемесі мен маңыздылығы қазіргі Қазақстандағы тіл саясаты болып табылады.
Үш тілде білім беру жүйесі еліміздегі білім беру жүйесіне толық енгізілмесе де, қазіргі уақытта кейбір оқу орындарында осы бағытта білім беру ісі жүзеге асып жатыр.
Мұндай білім орындары тілдердің қазіргі қолданысын зерттеуге, олардың функцияларын анықтауға мүмкіндік береді.
Қазіргі уақытта саясат пен экономикадағы жаһандану да, интеграциялық үдерістер де, халықаралық коммуникацияның қарқынды дамуына байланысты тілдік контактілер де жаһандық және жан-жақты сипат алуда.
Қазіргі жалпы тіл білімінде бұл мәселеге ерекше көңіл бөлінуде, нәтижесінде зерттеушілер тарихи және әлеуметтік жағдайларды ескере отырып, белгілі бір геосаяси мәнмәтінде тілдік өзара әрекеттесу үдерістері мен нәтижелерін зерттеу аясы болып табылатын жеке лингвистикалық парадигманы анықтады.
Қазіргі уақытта жалпы тіл білімінде тілдік контактілер көптілділік мәселелерінің бірі ретінде Клэр Крамш [7], Энн Уайтсайд [8], Махире Якуп [9] және т.б.
Қазақ тіл біліміндегі мұндай зерттеулердің дені қазіргі тілдік жағдайға байланысты қазақша-орысша және орысша-қазақша код ауысымы немесе қазақша-ағылшынша код ауысымы мәселелерін анықтау мақсатында жүргізілген.
Қазақстан Республикасындағы жаңа геосаяси жағдайлар еліміздің тілдік кеңістігінің құрамдас бөліктерінің бірі ретінде ағылшын тіліне деген қажеттілікті, оның біздің қоғамдағы маңыздылығының өсуіне әкелді, соның нәтижесінде «қазақша-ағылшынша код ауысымы» феномені қазіргі уақытта объективті және болдырмау мүмкін емес құбылысқа айналып келеді.
Зерттеу жұмыстың мақсатына сай қол жеткізген нәтижелерді саралап қарасақ, қазақ, орыс және ағылшын тілдерінің қазіргі қоғамымызда өзіндік атқарып жатқан қызметтері байқалды.
Себебі қазіргі таңда кез келген мәселеге прагматикалық тұстан жақсы анализ жасай алатын ұрпақ өсіп келеді.
-
Айгуль Досмаилова. ТЕРМИНОЛОГИЯЛЫҚ ДЕФИНИЦИЯНЫҢ ЛОГИКАЛЫҚ-КОГНИТИВТІК СИПАТЫ
Қазіргі кезде термин жасаудың жолдары, терминдік бірліктер табиғаты сияқты ауқымды мәселелермен қатар терминдердің дефинициясы мәселесі кеңінен қарастыру да өзекті болып отыр деп айтуға болады.
Қазіргі таңда дефиниция логикалық және лингвистикалық тұрғыдан әлем тілдерінде кеңінен зерттеліп жатыр.
Сол себепті дефиниция ғылым-білімнің қазіргі даму деңгейіне сәйкес жасалуы тиіс;
-
Ермек Адаева, Ақторқа Султанова. КӨРКЕМ МӘТІНДЕГІ КОНЦЕПТІЛІК ӨРІС (Мұхтар Мағауиннің «Қыпшақ аруы» романы негізінде)
Алдымен автор шығармада қазақ ұлтының тарихы мен қазіргі ұрпақты байланыстыра сипаттайды.
Қазіргі қалпының өзінде жиырма-шақты роман, қырық-елу хикаят, бірер жүз әңгіменің сюжет нобайы тұр...
Жоғарыда тоқталып өткеніміздей қазақ ұлтының бай мұрасының бар екендігін көрсету КСРО кезінде, тәуелсіздік алған жылдарда, тіпті қазіргі күннің өзінде аса маңызды екені мәлім.
-
Сауле Омарова. ТҮРКІ ХАЛЫҚТАР ПОЭЗИЯСЫНДАҒЫ ДИДАКТИКАЛЫҚ САРЫН
Шағатай сөздіктері Орта Азия, Иран, Үндістан және Анадолы қазіргі Түркия жерлерінде жазылды.
Қазіргі кезеңде де Абай шығармашылығын түркі халықтар шығармашылығымен салыстыра зерттеу дәстүрі жалғасып келеді.
Қазіргі кезде де, оның туындылары қазақ әдебиетінде тәрбиелік мақсатта қолданылып келеді.
-
С.Қ. ИМАНБЕРДИЕВА . Ә. НҰРПЕЙІСОВТІҢ «ҚАН МЕН ТЕР» ТРИЛОГИЯСЫНДАҒЫ «СӨЙЛЕЙТІН» КІСІ ЕСІМДЕРІ
Мәтінде сөздер ақиқат және суреттелетін бейақиқат, қазіргі әдеби тіл және көркем шығарма тілімен сабақтасып жатыр.
-
Қ.М. БАЙТАНАСОВА . ӘДЕБИЕТТАНУДАҒЫ МЕКЕНШАҚ КОНЦЕПЦИЯСЫ
Қазіргі әдебиеттану ғылымында көркем мәтінге қатысты проблема әр қырынан зерттеу нысанына алынып отыр.
Қазіргі әдебиеттануда «баяншы», «әңгімеші», «автор», «кейіпкер» мәселесі қатар алынып, зерттелуде.