Тағы бір жүйелі түрде қойылған жақсы жұмыстың бірі – сүт өңдеу.

Тар замандарда қазақ құшағына алған өзге ұлт өкілдері бүгінде өз бауырларымыз атанып, бізбен бір халыққа айналды», – деп атап көрсетті.

Бір ғана дерек, 2017 жылы Қазақстан Республикасының мемлекеттік мейрамы қарсаңында жастардың бойында патриотизмді қалыптастыру мақсатында ауданда 200-ден астам шара өткізілді.

Соның бір айғағы ретінде ауданның барлық білім ордасы 100 пайыз интернетпен қамтамасыз етілгенін айта кеткен жөн.

«Халық жауы» деген жаладан әруағы 1987 жылы ресми арылған ақын Шәкәрім Құдайбердіұлының «Шығармалар» жинағы 1988 жылы «Жазушы» баспасынан, «Жолсыз жаза» жинағы «Жалын» баспасынан бір мезгілде жарыққа шықты.

Айтпақшы, одан бір жыл бұрын, 1988 жылы маусым айының 24-і күні сол газетте жарияланған «Біздің міндет» мақаласында Шәкәрімнің көкек айының 15-і күні әдеби апталығымызда жарық көрген 9 өлеңінің өңі айналдырылғанына наразылық білдіре отырып: «…ақынның жалпы шығармалар жинағын шығару мәселесі көңілімді қатты алаңдатады»,– деп еді.

Кітапта жіберілген қателіктерді «соқырға таяқ ұстатқандай» етіп көрсетіп, бір емес бірнеше рет мерзімдік басылымда мақалалар жариялады.

Айтпақшы, Жидебайдағы «Халықаралық Абай клубы» (президенті жазушы Роллан Сейсенбаев) Шәкәрім Құдайбердіұлының шығармалар жинағын 2006 жылы бір том, содан соң оны үшке бөліп, 2008 жылы үш том етіп сәндеп шығарды.

Сонда қаламдас інім Роллан қажы ақын атамыздың әдеби мұрасына қиянат жасалғаны жайында жазылған оннан астам мақаланың бір де бірін оқымағаны ма?

«Оңдасын Құдай ақырын» дегенді «Оңдасын істің ақырын» деп, «Кетпес дәулет осы ғой Құдайға хақ» дегенді «Кетпес дәулет осы ғой әмбеге хақ» деп, «Құдай таза жаратты, сен таза бол» дегенді «Баста таза жаратты, сен таза бол» деп, «Мақтан, атақ іздесең Құдайдан без» дегенді «Мақтан, атақ іздесең адамнан без» деп, «А Құдай» онда деп отыр» дегенді «А тоба» онда деп отыр» деп, «Бір Құдай неше түрлі жан жаратты» дегенді «Табиғат неше түрлі жан жаратты» деп, «Аққа Құдай жақ» дегенді «Аққа халық жақ» деп, «Ащы сөзім – достығым, дінге нансаң» дегенді «Ащы сөзім – достығым, маған нансаң» деп жинақты құрастырғандар өздерінше өзгерткен.

Еуразия университетінің ректоры Ерлан Сыдықов бір мақаласында Шәкәрім қажы Құдайбердіұлының өмірі, шығармашылығы жайында ғылыми еңбек жазып, шет тілдерге аудару жоспарлары барын айтқан-ды.

Университет тағы да қай тілдерге аудартып жатқанын бір Құдай білсін…

Осы орайда тағы бір айта кететін жайт жазушы Ілияс Есенберлин шығармаларының аудармалары жайында болмақ.

Көрнекті жазушы-тарихшы болған Әнуар Әлімжанов Пәкістанға шығармашылық сапармен барып келгеніндегі бір әңгімесінде ғұлама бабамыз әл-Фарабидің: «Сен досыңнан күдіктенбе, сертінен тайса – сатып кетер; жауыңнан сескенбе – қапыңды тапса – өлтірер; сен немкеттіліктен қорық, түбіңе сол жетер» деп жазғанын айтып еді.

Әлбетте, мақаланы да, хатты да жеке басымның мүддесі үшін, атымды бір шығару үшін жазбадым.

Мағжан шығармашылығының ақталуы, тарихтағы тағы бір ірі тұлға Сыздық Кенесаринмен таныстырды.

Мағжанның «Ертегі» поэмасын зерттеу барысында көп нүктелі ойлар әлде бір құпия сырды бүркемелеп отырғанын сездім.

Сөйтіп жүргенде, Әуезов атындағы институтқа Семейден бір зерттеуші келді.

Екеуі бір адам екендігі анықталды.

Бір студенттің «Символизм қайдан бастау алады?» деп сұрақ қойғаны бар.

Қолына бір жапырақ нан ұстаған жалаңаяқ балалардың жанарына ұялаған мұңды көргенде, жүрегім сыздаған.

Пентагонның ақпараттарына қарағанда, бұл жолғы әуе соққысы бұдан бір жыл бұрын Сирияның Шайраттағы әскери базасына жасалған шабуылдардан екі еседей күшті болған.

Бір ғажабы, Дональд Трамп сириялықтардың мақтанышын жоққа шығарып, әуеде бірде-бір зымыран атып түсірілмегенін айтты.

Бір таңданарлығы, жеме-жемге келгенде уәдеден тайқып кететін ресми Мәскеу бұл жолы даудан бойын аулақ ұстауға тырысты.

Бір айта кетерлігі, толықтай кеңестік және ресейлік өндірістен шыққан С-200, «Бук», басқа да әуе күштеріне қарсы қорғаныс кешенімен қаруланған сириялық армия қазір де қуатты техникалармен толықтырыла түсуде.

Белгілі бір сарапшылардың, қоғам қайраткерлерінің пікірі екі елдің стратегиялық одақтастығына, достық қарым-қатынасына сызат түсірмес үшін біз тиісті шаралар қабылдаймыз», – деді Сыртқы істер министрінің орынбасары Ержан Ашықбаев.

С нами Бог!» деген кітап жазып, шеберлік сыныбын өткізіп, табысқа кенелген Соловьев Қазақстанды бір емес, бірнеше рет тілдесе де, біздің елге емін-еркін келіп жүр.

Алайда шектен шыққан Соловьевтің ісімен бұдан былай тікелей ҚР Сыртқы істер министрлігі айналысып, қандай да

Жамбылдың жастық дәуренінің бір сырлы оқиғасы оның Сара қызбен танысып, ән-жырымен табысуы еді.

Ән салған кезде шырайлы қыздың әдемі өңі де балбырап, оттай көзі де керемет бір нұрға малынып, танадай көздері жанып, өзіне еріксіз тартқандай болады.

Автор: Жамбылдың Сарадан кейінгі жүрегіне от жаққан, ғашық болып, қосылуға ұмтылса да армандарына жете алмаған тағы бір дала аруы – Бұрым сұлу ғой.

Айқым еліндегі бір тойда ол Қыдырма қызы Бұрыммен танысады.

Сөйтіп жүргенде ауылда жастардың бір сауық кеші болады.

Айтыс үстінде Жамбыл бой жеткен қыз тағдырының ауырлығын, бағы ашылмаса, бір жаманға қор болып кете барарын айта келіп:

Бір кезде Тоқтағұлды атай беріп едім, төр жақта отырған бір қырғыз бегі болу керек:

Бір кезде Тоқтағұлды атай беріп едім, төр жақта отырған бір қырғыз бегі болу керек:

Осы кезде кең үйдің бір жағында Мұратәлі, Оразәлі, жыршы, күйшілер ортасында отырған Жамбыл: «Тоқтай тұрыңдар!» деп Тоқтағұлды қасына шақырып алды да:

Автор: Бұл кездесу, бұл көрісу, бұл табысу қатар жатқан қазақ пен қырғыз халықтарының шоқтығы биік, бірінің қадірін бірі білетін екі үлкен ақынының патшаның, бай-манаптардың үстемдігі жүріп тұрған сол бір сұрқай замандағы жүрек тебірентетіндей, әрі ақиық екі ақынның да жарқылдаған алмастай ақындық тұлғаларының биіктігін, ақындық өнерлерінің қуат-күшін жарқ еткізіп көрсеткен ғажап оқиға болған екен-ау!

Екі ақын құшақтасып, екі ұлы жүрек бір ырғақ, бір лүпілмен тілдескендей, бір тебіреністі халге түседі.

Екі ақын құшақтасып, екі ұлы жүрек бір ырғақ, бір лүпілмен тілдескендей, бір тебіреністі халге түседі.

Екі ақын құшақтасып, екі ұлы жүрек бір ырғақ, бір лүпілмен тілдескендей, бір тебіреністі халге түседі.

Шәбденнің асында Жамбыл мен Тоқтағұл арасында болған осы бір жүрек тебірентер достық құрметтің кейбір қырлары Қырғыз елінің Орталық мемлекеттік архивінде де сақталыпты.

Ілгеріде көрсетілгендей, Тоқтағұлды бір емес, бірнеше жерде демеп, көмек көрсетіп, қолдап жүргенде, Жамбыл мұны осындай туыстық, бауырлық жолдың да, ақындық жолдың да жөні, реті деп білген.

Автор: Жамбылдың бір ғасырлық ұзақ өмірінің соңғы жылдарындағы өлеңдері ғана болмаса, одан бұрынғы айтқан жырларының, термелерінің, толғауларының, дастан, эпостарының бәрі кезінде жазылып алынбай, құмға сіңген судай болып, уақыт құрдымында ізсіз-түзсіз жоғалғаны қандай өкінішті!

Мырзатай: Отызыншы жылдардың бас кезінде Сәкен Сейфуллин Жамбылмен кездесіп, бір топ өлең, толғау, айтыстарын жазып алып, 1932 жылғы құрастырған оқулығына Жамбылдың Құлмамбетпен айтысын, «Жабай батыр» дастанынан үзінді енгізеді.

Бір күні «Өмірде Жамбыл дейтін ақын жоқ.

Ал, Жамбыл «Манасты» он жеті күн, «Көрұғлыны» он бес күн айта алады, барлық қазақ эпосын, өзіне дейінгі ақындар айтысын жатқа біледі, бір басында миллионнан астам ұйқас бар дегенге енді сенбеске шарам жоқ.

Осы бір сәтте машиналар жүріп келе жатқан сияқты емес, сан миллион халқы бар Мәскеу үлкен қуанышпен Жамбылдың алдында жүгіріп келе жатқан сияқты еді.

Мына бір жайт ойыма оралып отыр.

Бір кезде аузыма Жамбыл түсті.

Үндінің бір ақыны мінбеге шығып, Жамбылдың «Жаңа заң» дейтін өлеңін өз тілінде жатқа айтты.

Өкінішке қарай, заңда сондай бір олқылық болды.

Атап айтқанда, шетелден келген мыңдаған оралман объективті және субъективті себептермен қолданыстағы заңнамада қарастырылған бір жыл ішінде Қазақстан азаматтығын алуға қажетті құжаттарын жинап, тапсырып үлгере алмай қиындық көріп жүргендігі белгілі.

Бірақ ондай мүмкіндік бір рет қана беріледі.

Бір жылға берілетін оралман мәртебесін алған азамат тұрақты тұруға рұқсат алғаннан кейін, Қазақстан азаматтығына құжат тапсырып, жеңілдетілген тәртіппен 3 айдың ішінде Қазақстан Республикасының азаматтығын алады.

Егер оралман мәртебесін алған азамат бір жыл ішінде азаматтық алмаса, «Халықтың көші-қоны туралы» Заңына сәйкес, оралман мәртебесінің мерзімі тоқтатылады да, ол этникалық қазақ санатына қосылып, жеңілдетілген тәртіппен азаматтық ала алмайды, жұмысқа орналасуы да қиындайды.

Елімізге көшіп келген қандастардың көбі бір жыл ішінде тиісті құжаттарды рәсімдеп үлгере алмай, жеңілдіктен қағылып жатады.

Денсаулығымыз жараса, екі қолға бір күрек тауып, өз жанымызды бағамыз», – дейді Нұрдаш Жайылхан.

Шеттен көшіп келген қандастарға жауыр болған тағы бір мәселе – оларды өзге шетелдіктерден даралайтын «оралман» атауына қатысты қоғамдағы екіұдай көзқарас.

Отаныма бір жылдан кейін, яғни 1998 жылы оралдым.

Бір жиында Елбасының өзі осы сөз ұнамайды деген еді.

Ал енді бір топ «оралман» көші-қон заңындағы «репатриант» терминінің дәл мағынасын беріп тұрғанын алға тартады.

Олай болса, бір кезде жаппай қуғын-сүргінге ұшырап, этникалық тазалаудан (геноцидтен) бас сауғалап, жат жерге қоныс аударуға мәжбүр болған, Отанына қайта оралған бауырластарымызды құқықтық мәртебеге ие, әлеуметтік топ ретінде тану үшін өзгелерден ерекшелеп атау қажет болды.

Бір кезде жаппай қуғын-сүргінге ұшыраған қандастарымыздың тәуелсіздік алған, егемен елдікке қол жеткізген Отанына қайта оралғандарына өзіндік ат беріп, сол арқылы осы әлеуметтік топқа тән ерекше құқықтарды негіздеудің мәні зор.

Ғалымның айтуынша, бұл атауда қазақ ұлтының бір кездердегі тарихи тағдырымен астасып жатқан терең мән бар.

Мысалы, бір кездерде Меккеден Мединеге қоныс аударушыларды арабтар діни, саяси әрі тарихи мән беріп, өз тілінде мұқажырлар деп атаған», – дейді Нұргелді Уәлиұлы.

Ауылға аттанған мамандарға берілетін бір реттік көтерме жәрдемақы мен тұрғын үй үшін қаралатын несие көлемі де өсіп келеді.

Ал өткен жылы бағдарлама шеңберінде бөлінетін қаржы көлемі екі есеге ұлғайып, Жамбыл облысындағы елді мекендерге келетін жас мамандарға 803,2 миллион теңге несие мен бір реттік көтерме жәрдемақыға 106,8 миллион теңге бекітілді.

Дегенмен, осы бір оқиғаның өзі әскери тәрбиенің жеткіліксіздігін білдіріп отыр.

Аталған заң талаптары бойынша, белгілі бір қызметке төмен баға ұсынған тұлға жеңімпаз деп танылады.

Бұған дейін оқушыларды тамақтандыру мәселесі ушығып, бір шешімге келгенбіз.

Мұны біз бір жолға қойып, тоқтатуымыз керек деп ойлаймын.

Өйткені бұл бір жағынан әлеуметтік жағдай болса, екінші жағынан моральдық жағдайы да бар.

Ресми деректерге жүгінсек, елімізде мемлекеттік органдардың сайттарына жасалатын кибершабуыл бір жылда 20 миллиардқа дейін артыпты.