Джи өзінің пайымдауынша біз неғұрлым көп оқысақ, тілді үйренуге соғұрлым құзыретті боламыз және оқуды ұнатамыз; біз оны қаншалықты ұнатсақ, соғұрлым көп оқимыз және тілді үйренуде одан да сауатты болу мүмкіншілігіміз артады, деген пікір айтады [5,91б.].

Джи өзінің пайымдауынша біз неғұрлым көп оқысақ, тілді үйренуге соғұрлым құзыретті боламыз және оқуды ұнатамыз; біз оны қаншалықты ұнатсақ, соғұрлым көп оқимыз және тілді үйренуде одан да сауатты болу мүмкіншілігіміз артады, деген пікір айтады [5,91б.].

Осы атқарылған іс-әрекеттерден алынған ақпарат мазмұны туралы көп нәрсені білуге және оқуға деген қол жетімділікті жеңілдетуге мүмкіндік береді, әсіресе егер ақпарат тіл үйренушінің осы мәселедегі білімі мен тәжірибесін оята алатын болса.

Фоностилистика көп уақытқа дейін шешендік өнердің аясында, шешен сөйлеудің конондарының бірі ретінде Аристотель (б.з.д.

Мысалы, көп кешікпей көктем де келер енді, көгеретін тіршілік көгереді.

Күрделі терминдердің пайда болуына лингвистикалық және экстралингвистикалық өзгерістер де әсерін тигізетіні және басқа лексемалардан басты айырмашылығы ­ олар көп мағыналы емес, бір ғана нақты мағыналы болып келетіні, оларда эмоционалды бояу, экспрессивті ­ стилистикалық қызмет болмайтыны белгілі болды.

Ал үш немесе одан да көп компонентті біріккен сөздерді кездестірдік, бірақ өте аз, мысалы holidaymaker сөзі үш түбір сөзден құралып «дем алушы» деген мағынаны білдіріп тұр.

Туризм саласында кездесетін адам аттары күрделі тіркестерге айналып, туристік орындардың атауына айналғанын да көрсету керек, себебі олар белгілі бір оқиғаға байланысты адамдар көп баратын және тамашалайтын жердің маршрутына айналып отыр, мысалы Disneyland білмейтін адам жоқ, ал сол жерді көру үшін туристер сонау жердің түбінен болса да барады.

Ағылшын тіліндегі қысқарған күрделі термин сөздерінің тағы бір ерекшелігі ­ бірінші әрпінің қысқартылған бас әріптермен жазылып, екінші сыңарларының толық сөздермен берілуі, мысалы, X-Ray machine, PBX - Operator Service, AKA Beer City, The US Virgin Islands, дегенмен біз зерттеген терминдер арасында осындай мысалдар туризм саласында онша көп кездесе қоймады.

Терминдердің сөзжасам жүйесі арнайы зерттелмегендіктен, оның әр мәселесі жөнінде алуан пікірлер, белгісіз ғылыми ұғымдар өте көп.

Морфологиялық терминжасамның ең көп таралған тәсілі – жұрнақ жалғау.

Бірі ­ аз сөйлеп, көп іс тыңдыратын болса, екіншілері – көп сөйлеп, аз жұмыс тыңдыратындар.

Бірі ­ аз сөйлеп, көп іс тыңдыратын болса, екіншілері – көп сөйлеп, аз жұмыс тыңдыратындар.

Бұл мысал көп білетін адамнан сұрама, көп көргеннен сұра стереотипімен тұспа­тұс келеді.

Бұл мысал көп білетін адамнан сұрама, көп көргеннен сұра стереотипімен тұспа­тұс келеді.

Алайда, көгершін көп ұзамай өзі торға түсіп қалады.

Мысалы, кейбіреу зор бейнетке тап болады; кей уақыт аз бейнеттен қашамын деп, біреуге қысылғанда жәрдем бермек; біреудің шылауында жүріп текке; көп білетін адамнан сұрама, көп көргеннен сұра; қорыққанға қос көрініп, қойдай үркіп; біреуге күлсең – алдыңа сол келеді; Жазмыштан озмыш болмас; Алланың адам басы – добы; Жақсылықты басыңа қыл, басыңнан асса, досқа істеңіз; Асыл – таста, ақыл – жаста; Не ексең, соны орарсың сынды мысалдарды атап өте аламыз.

Мысалы, кейбіреу зор бейнетке тап болады; кей уақыт аз бейнеттен қашамын деп, біреуге қысылғанда жәрдем бермек; біреудің шылауында жүріп текке; көп білетін адамнан сұрама, көп көргеннен сұра; қорыққанға қос көрініп, қойдай үркіп; біреуге күлсең – алдыңа сол келеді; Жазмыштан озмыш болмас; Алланың адам басы – добы; Жақсылықты басыңа қыл, басыңнан асса, досқа істеңіз; Асыл – таста, ақыл – жаста; Не ексең, соны орарсың сынды мысалдарды атап өте аламыз.

Ономастикалық атаулар – қытай тіл білімінде көп талқыланатын мәселелердің бірі.

F әрпі арқылы келген сөздер қазақ тіліне араб, парсы тілдерінен енген кірме сөздерде көп қолданыс тапқан.

Бұдан бір атаудың үш немесе одан да көп жазылу және айтылу нұсқалары пайда болды.

Айта кететін бір жайт: ұғым көп жағдайда өзге тілдегі нұсқасында қабылданып, игеріледі.

Ақпараттың көп болуының салдарынан «түбі бөлек» терминдерді «қазақы шапан жауып», ғасырлар бойы қалыптасқан тіл табиғатына сай игере алмауымызға байланысты сол күйінше пайдалана беру – тілдің ішкі даму заңдылығына, сөзжасамдық, терминжасамдық жүйесінің дамуына кері әсерін тигізетіні сөзсіз.

Профессор Е.Әбдірәсілов бұл жағдайға қатысты: «себеп біреу: тілді пайдаланушы ұлт тілін пайдаланушылар санасы, көп жылдар бойы сол сананы қалыптастырған ұлт тілінің әлі де үстемдік етуі, қоғамдағы қолданыста басымдыққа ие болуы, қазақ тілділердің, қазақтардың тілдік санасына билік құруы» деп тұжырымдайды [2, 38­42 бб.].

Жарыспалы нұсқаның көп болуы қаншалықты дұрыс?

Бұл, әрине, тілдегі кірме сөздердің көп болуы икемділік, мәдениаралық байланыс, толеранттылық, шығармашылық негіз болуымен де байланысты [6, 252 б.].

Сөздікте берілгендей, «студия краны, оператор краны» деп жиі айтыла бермейді, көп жағдайда осы бір камера техникасы да, оператор да «кран» аталып кеткен.

Зерттеу нәтижесіне сүйенсек, жұмыс үдерісінде «дыбыс» сөзіне қарағанда, «звук» сөзі ең көп қолданылады.

Телевизиялық журналистика мамандарының жұмысы барысындағы сөйлеу тіліне аудиожазба форматында жасалған зерттеу нәтижесінің статистикалық талдауына сүйенсек, салалық сөздіктердің қазақшаорысша және орысша­қазақша нұсқасында қамтылған тележурналистика терминдердің сандық көрсеткіші көп жағдайда сәйкес келмейтіндігі анықталды.

орыс тіліндегі терминнің қазақ тілінде екі немесе одан да көп баламасының болуы;

Іздегені өсек­әңгіме, тың тыңдап, біреудің ісіне араласуды әдетке айналдырған адамның ұстанымын сипаттайтын peeping Tom прецедент есімінің кодын шешкенде, өзге ұлт өкілдеріне имплицит саналатын мынадай ақпаратқа кезігеміз: Аңыз бойынша, Британияның 13 ғасырдағы ықпалды бай­манаптарының бірі, граф Мерсийскийдің зайыбы Годива ханым, Ковентри қаласының тұрғындарын күйеуінің салған шамадан тыс көп салығынан құтқару мақсатында, қарсылық ретінде, қала көшелерін салт атпен жалаңаш жүріп өткен екен.

Бұл – сөзі көп өтірікші, қолынан түк келмейтін орашолақ, қуыс кеуде, бос белбеу адамдардың бейнесін сомдау үшін жұмсалатын таптырмас теңеу.

Олар қолдану жиілігімен, әлеуметтік маңыздылығымен, ұзақ өмір сүруімен, сөйлеу процесінде ұзақ мерзімді потенциалымен, жаргондық лексикаға жатпауымен, көп функционалдығымен сипатталады.

Қазіргі заманның студенттері ауызекі тілде көп англицизмдерді қолданады: фэшн (fashion), лук (look), репост (repost), свитшот (sweatshirt), коуч (coach), веб-камера (web-camera), флэшмоб (flashmob), вип (VIP), дедлайн (deadline), колл-центр (call-center), дресс-код (dress code), фейк (fake), шоу-рум (show-room), драйв (drive), пиар (PR), чат (chat), тюнинг (tuning), шоумен (showman) және т.б.

Қазіргі медиамәтіндердің стилистикалық және лингвистикалық көрінісі біркелкі емес; ол әртүрлі жанрлар мен тілдік элементтердің көп стильділігімен және араласуымен анықталады.

Интернет жарнама мәтіндерінде тартымды, қанық фотосуреттер қаншалықты көп болса, медиамәтін соншалықты адресаттар назарын аударады.