Іздеу нәтижесі

Корпус көлемі: 22 223 құжат, 23 443 589 сөз

«еді»

е-ді

е - дауысты, жіңішке, ашық, езулік, тіл ортасы д - дауыссыз, ұяң, тіл ұшы, тоғысыңқы і - дауысты, жіңішке, қысаң, езулік, тіл ортасы

11232 құжат табылды

  1. Назлы Аскарзаде. Абай – қазақ халқының бағына туған тұлға

    Абайдың ізгі болмысын, дарынын дамытуда парасатты да мейірімді әжесі Зеренің рөлі зор еді.

  2. Мәмбет ҚОЙГЕЛДИЕВ. Ұлы дала және атакәсіп - егіз ұғым

    Ол аз дегенде, екі міндетті жеңіл орындай алатын өндіріс бағыты еді.

    Біріншіден, ол тез өсу жолында тұрған республика халқын отандық азық-түлікпен, сондай-ақ, екіншіден, өнеркәсіп пен қаланы шикізат және жұмыс қолымен қамтамасыз ете алатын бұлақ көзі еді.

    Сол тарихи орындардың бірі қолындағы қармағымен теңіз жағасында балық аулап отырған балықшының кейпі бейнеленген аралдағы ең көне ескерткіш үлкен қойтас еді.

    Осы екі музеймен танысып, менің түйгенім: жапон халқының төл тарихына, ең негізгісі, ұлт ретінде атакәсібіне деген құрметі еді.

    Бізде, біріншісі таңбалы тастар музейін бір емес, бірнеше жерден жарақтауға болар еді.

    Елдегі реформалық шаралар қазақ халқының кәсіби тұрғыдан бейімділігін есепке алғанда жемісін ерте беретін еді.

    Бізде де осындай оқу орындары ұйымдастырылса орынды болар еді.

    Ол Абай мен оның ізін ала, «Оян, қазақ!» деп атой салып, өмірге келген буын арасындағы өзара рухани, шығармашылық сабақтастық еді.

    Егер өмірде бұл ұрпақаралық байланыс орын алмаса, қаттырақ болса да айтайық, онда Абайдың шығармашылық мұрасы тұл болар еді.

    Биліктегі идеологиялық аппарат ондай ортақ тұжырымға келтірмейтін де еді.

    Мәселе мынада: Абай мұрасын жалғастырушы, сол бір қиын заманда оның мұрагері мен иесі міндетін атқарған буын ол алаштық буын еді.

    Ал коммунистік партияға Алаш атын жағымды мазмұнда атау, еске алу өз ұстанымын жоққа шығарумен тең еді.

  3. Нұрғали Ораз. Шыбын жан көкке ұшқанда

    Еркіне салса, мынау шабан уақыттың тілін шыр айналдырып, Сәруардың қысқы каникулына апарып бір-ақ тоқтатар еді.

    О шіркін, не білуші еді?

    Бұл оның ең осал жері еді.

    Өзен жағасында, үлкен саябақта, қала шетіндегі қалың орманның ішінде қыдырған күндер мен қонақүйде бірге өткізген түндердің ләззаты бұған дейінгі көрген өмірінен мүлде өзгеше, таңғажайып ертегі сияқты еді.

    Кеше «ауыз бастырық» ретінде Лизаны ресторанға шақырып еді.

    Лиза әдеби кеңістіктегі жаңа бағыттардың бірін әлі игерілмеген тың кеңістік ретінде сипаттай бастап еді, Сәруар оған үзілді-кесілді қарсы болып, өткінші жаңбыр секілді уақытша ғана құбылысқа теңеді.

  4. Абылай ЕСІМБАЙ. Жарым

    Жарым үйінен желең шығып еді.

    Әйтпесе, мына суыққа төтеп бере алмай бүк түсер еді.

    Сондайда: «апыр-ай» таң қалушы еді.

    Енді болса атылғалы тұр еді:

    Түнде анасы «мені әкелерің өлтірмекші» деп айқайлап жатыр еді.

    «Қарның ашса нанға май жағып же» деп еді Сынық.

    Тоңазытқышты ашып еді, іші бос.

    Жарым осы мезет анасының жүзіне қарап еді, жүрегі дір ете қалды.

    Жарым кішкентай болса да, ағасының сол бір күйін оңай аңғарушы еді.

    Жарым үшін ең ауыры осы еді.

    «Кет» деген жауапқа әзір емес еді.

    Тіпті, Сынықты да алып кетер ме еді.

    Сонда ол ерекше бақытты еді.

    Жақындап кеп қарап еді, емхана екен.

    Сонда жаны көзіне көрінуші еді…

    Орнынан тұрмақ болып еді, аяғын қозғалта алмады.

    «Бұлар кімдер?» деп басын әнтек көтеріп еді, өзінің ата-анасы екен.

    Мұндай көріністі бірінші рет көріп тұрғасын ба, таңданысында шек жоқ еді.

    «Мама, қойшы болды, жыламашы» демекші болып еді, тілі мүлдем икемге келмей қойды.

    Аузына алғаш түскен сөз осы

  5. Ауыт МҰҚИБЕК. Қазақты іздеген ақын

    «Қалғаным жақсы ма еді мұнан да өліп,

  6. Досмұхамбет КІШІБЕКОВ. Қазақтың бүкіл тұрмыс-тіршілігі – философия

    Үлкен шіркеу мен төрт сыныптық орыс мектебі бар еді.

    Бірақ мәңгі есімде қалғаны, Жезқазған мен Қарсақбайдан шұбап жететін жастау еркектер мен бала жетелеген әйелдер еді.

    Анам Жәмилә Кенжебаева өте мықты адам еді.

    Аты‑жөні Рахмет Қуанышбаев еді.

    –1941 жылы комсомол қатарына өтіп, «Алға, комсомол!» деп жүрген кезімізде, соғыс өрті лапылдап тұрған шақ еді.

    Қасымызда кейіннен атақты адам болған Шахмардан Есеновтың туған ағасы Шахизат Жорабеков тұрған еді, соған: «Сен де офицер боласың, бірақ аман қайтпайсың», деді.

    Мен: «Ауылда жалғыз інім ғана бар еді», деп едім, «Жоқ, академияға жібереміз», деп, айтқанынан қайтпады.

    Қызылордада тұратын Тұңғышбай деген нағашы ағам бар еді.

    Мысалы, қазіргі кейбіреулер жаратпайтын «қалың мал» туралы, оның философиялық мән‑мағынасы туралы ғана жеке бір кітап жазуға болар еді.

    Егер ұқпайтын болса, сол халық өзінің ұлы адамын танымас еді ғой.

    Өзі Оралдан еді.

  7. Ғалымқайыр МҰТАНОВ. Әл-Фараби Біріккен Ұлттар Ұйымын басқарар еді

    Осы жиында сөз алған БҰҰ Бас Хатшысының орынбасары Фабрицио Хохшильд-Драммондтың: «Егер әл-Фараби қазіргі заманда өмір сүрсе, онда сөз жоқ Біріккен Ұлттар Ұйымын басқарған болар еді», деуі Ұлы ұстаздың әлемдік деңгейдегі беделінің бүгінгі заманда да теңдессіз биік екендігін дәлелдейді.

  8. Қуат Қайранбаев. Құштарлық

    Әкем Серғали ескіше хат танитын, көргені мен түйгені мол кісі еді.

    Әсіресе, Алматының іргесіндегі Калинин ұжымшарынан, «Дегерес» кеңшарынан 1943 жылы Сталинградты қалпына келтіруге аттанған 7 сыныпты жаңа бітірген 88 қыз туралы, Дінмұхамед Қонаев дүниеге келген Бақанас ауданы, Жезқазған кеншілері жайлы түсірілген хабарлар «Атамекеннің» айтулы дүниелері еді.

    «Бұл ауқымы жағынан әрқайсысы бір көркем фильмнің уақытына пара-пар, мазмұны тұрғысынан деректі повестке бергісіз, адамдардың қиын да қызықты тағдырын арқау еткен, көрерменді бірде жылатып, бірде күлдіре отырып, сан жылдар бойы бір көруді арман еткен адамдарды сахна төрінде табыстырған, ұлттық дәстүр мен салт-сананы оятып, ұрпақ жалғастығын ұлықтайтын, жастарды отансүйгіштік рухқа шақыратын хабарлар еді.

    Бұл жерде Құсыман ағаның бойындағы дарыны мен қабілетін танып, оған жауапты жобаларды сеніп тапсырған ардақты ағаларды айтпай кетсек, арымызға сын болар еді.

  9. Қайым-Мұнар ТАБЕЕВ. Дерегі көп, керегі жоқ Желтоқсан

    Әсіресе, қыздардың қарасы мол еді.

    Соның алдында ғана Нарынқол ауданының бір жігітіне тұрмысқа шыққан ол ауыр аяқ еді.

    Үшеуі де қимылсыз еді.

    Ғабиденнің өзі Семей облысы «Шолпан» ауылынан келген еді.

    Одан басқа да, қоғам білмейтін сорақылықтар жетіп жатыр еді.

  10. Ермек Аманшаев. Ібіліс пен Адам

    Ібіліс оны от жалынымен тағы да бір лаулата шарпып еді, саз топырақ бұрынғыдан қатая түскендей болды.

    Ал Ібіліс қапалы еді.

    Өйткені ол оттан жаратылған, өр мінезді тәкаппар еді.

    Өйткені Ібіліс Адам жаратылғанға дейін періштелер мен жындардың арасындағы ең құрметтісі де, қаһарлысы да еді, ақыл-пайымы, құдірет күші, әлеуеті жағынан оған ешкім тең келмес еді.

    Өйткені Ібіліс Адам жаратылғанға дейін періштелер мен жындардың арасындағы ең құрметтісі де, қаһарлысы да еді, ақыл-пайымы, құдірет күші, әлеуеті жағынан оған ешкім тең келмес еді.

Нәтиже жылдамдығы: 6.57 сек.